ممکن است فکر کنید مدیر برنامه و مدیر پروژه که عناوین و نقشهای مشابهی دارند، امکان ندارد که خیلی متفاوت باشند؛ مگر نه؟ اما این فرض کاملاً غلط است!
با وجود اینکه مدیران برنامه و مدیران پروژه مسئولیت‌های مشابه و مشترکی دارند ولی تفاوت‌های کلیدی بین این دو موقعیت شغلی وجود دارد.
بنابراین چه شما یکی از این دو شغل را برای آینده‌ی خود مد نظر داشته باشید و چه به دنبال درک این دو برای بهتر کار کردن با هم باشید، مهم است که بدانید این دو شغل چگونه به یکدیگر مرتبط میشوند.
پروژه‌ها در مقایسه با برنامه‌ها
قبل از اینکه در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌های بین این دو مورد بحث کنیم، لازم است که درک کنیم یک پروژه و یک برنامه چگونه از هم تفکیک میشوند.
پروژه‌ها، وظایف موقتی هستند که عموماً از طریق محدودیت‌های هزینه، منابع، بودجه و زمان محدود میشوند. پروژه‌ها زمان پایان واضح و روشنی داشته و دارای اهداف کوتاه مدتی هستند که روشی برای دستیابی به نتایج ملموس یا قابل تحویل هستند.
برنامه‌ها ترکیبی از چندین پروژه‌ی بهم مرتبط و اساسی هستند. این پروژه‌ها یکدیگر را تکمیل نموده و برای دستیابی به اهداف بلند مدت و بزرگتر کسب و کار، یکدیگر را تقویت میکنند. یک برنامه‌ی موفق به جای ایجاد نتایج محسوس و منفرد، باعث ایجاد مزایای استراتژیک و رشد سازمان میشود.
اجازه دهید اینطور بگوییم که یک شرکت میخواهد CIOهای بیشتری را متحول کند. شرکت ممکن است از تیم بازاریابی بخواهد که برنامه‌ی تولید تقاضا را برای ایجاد انگیزه و مکالمه در مدیر ارشد اطلاعات (CIO) ایجاد کند. مثلاً چندین پروژه باعث تولید ebook مورد نظر CIO شده و میزبان یک وبینار مرتبط با CIO شده و سپس وارد این برنامه میشوند. در جدول زیر مقایسه‌ای بین برنامه‌ها و پروژه‌ها ارائه شده است:
| مبنای مقایسه | پروژه | برنامه |
| مفهوم | یک پروژه اشاره به یک فعالیت موقت دارد که برای ایجاد محصول یا خدمت متمایز با اهداف مشخص به کار گرفته میشود. | یک برنامه دلالت بر مجموعه پروژه‌هایی دارد که به یکدیگر متصل بوده و با یک رویکرد ترتیبی برای رسیدن به مزایای ترکیبی به کار گرفته میشوند. |
| تمرکز بر | محتوا | زمینه |
| افق زمانی | کوتاه مدت | بلند مدت |
| مرتبط با | خدمات یا محصولات ویژه و قابل تحویل | کسب منفعت |
| واحدهای عملیاتی | مجزا | چندگانه |
| وظایف (tasks) | ماهیت فنی | ماهیت استراتژیک |
| محصولات | خروجی | نتایج |
| موفقیت | موفقیت را میتوان بر اساس کیفیت محصول، به موقع بودن، اثربخشی هزینه، مطلوبیت و میزان رضایت مشتری سنجید. | موفقیت از طریق سنجش میزان برآورده‌سازی نیازها و کسب منافع به دست می‌آید. |
مدیر برنامه کیست؟
مدیر برنامه، استراتژی و اهداف برنامه را بیان نموده و چگونگی تأثیر آن بر کسب و کار را ارزیابی میکند. مدیر برنامه لیستی از پروژه‌های مرتبط مورد نیاز برای رسیدن به اهداف کلی برنامه را تعیین و بازبینی می‌نماید.
مدیر برنامه را مانند معماری تصور کنید که نقشهای را طراحی میکند. با اینکه این معماران نیستند که لوله‌کشی کرده یا دیوار بالا میکشند اما آنها افرادی هستند که مطمئن میشوند همه‌ی اجزا در کنار یکدیگر باعث ساخت یک خانه‌ی زیبا میشوند.
نقش مدیر برنامه چیزی فراتر از تکمیل پروژه‌های مجزا است و هدف، تحقق بلندمدت برنامه‌ی کلی است. مسئولیت‌های آنها شامل تیم‌سازی، پیاده‌سازی استراتژی‌ها، سنجش ROI و سایر اقدامات مربوط به تصویر کلی برنامه است. در مثال CIO، وظایف مدیر برنامه میتواند شامل نظارت بر همکاری تیم‌های پروژه باشد.
مدیر پروژه کیست؟
مدیران پروژه عملیات پروژه‌های مجزای درون برنامه را بررسی و بازبینی میکنند. آنها زمان، بودجه و منابع را برای تکمیل کار بر اساس دستورالعمل‌های برنامه هماهنگ نموده و به مدیر برنامه میزان پیشرفت و هرگونه تغییر در طرح اولیه‌ی پروژه را گزارش میدهند.
نقش مدیر پروژه نسبت به مدیر برنامه تاکتیکی‌تر است. اگر مدیران برنامه به سان معمار باشند، مدیران پروژه نقاشان، لوله‌کش‌ها و مهندسان برق هستند! آنها بیشتر بر اجرا و مدیریت عناصر عملکردی پروژه تمرکز میکنند. این امر شامل مهلت‌های زمانی، تفویض وظایف، عمل بر اساس میزان بودجه و تکمیل کارهای قابل تحویل است.
به این ترتیب شاید از خود بپرسید مدیران پروژه چقدر درآمد دارند؟ معمولاً یک مدیر پروژه بین 59 هزار دلار تا 134 هزار دلار در سال و به طور متوسط تقریباً 90 هزار دلار در سال درآمد دارد. حال یک مدیر پروژه ساخت و تولید چقدر درآمد دارد؟ یا یک مدیر پروژه IT چقدر درآمد دارد؟ در مورد نقشهای مدیریتی پروژه‌های مهندسی چطور؟ موقعیت‌های مدیریتی مختلفی وجود دارند ولی درآمد معمولاً بسته به نقش مدیر پروژه، مکان و تجربه متفاوت است. آیا علاقه دارید بدانید چگونه میتوان مدیر پروژه IT شد یا چگونه میتوان به مدیر پروژه ساخت و تولید تبدیل شد؟ با ما همراه باشید.
پیشنهاد میکنیم در این رابطه مقاله‌ی زیر را هم بخوانید:
«مدیر پروژه چه کارهایی انجام میدهد؟ (مسئولیت‌ها و نقش‌ها)»
مدیران برنامه در مقایسه با مدیران پروژه
بیایید سه تفاوت مهم میان مدیران پروژه و مدیران برنامه را مرور کنیم:
1. مدیران برنامه گروهی از پروژه‌ها را مدیریت میکنند ولی مدیران پروژه فقط پروژه‌های مجزا را بررسی میکنند.
2. مدیران برنامه بر اهداف بلندمدت کسب و کار تمرکز دارند ولی مدیران پروژه بر محصولات و خدمات کوتاه‌مدت قابل تحویل تمرکز مینمایند.
3. مدیران برنامه استراتژیک بوده ولی مدیران پروژه تاکتیکی هستند.
نقشهای متفاوت، چالش‌های یکسان
مدیران پروژه و برنامه /با داشتن مسئولیت‌های روزمره‌ی متفاوت، بر بخش‌های سیار زیادی نظارت نموده و باید اثربخشی و سازمان‌دهی فوق‌العاده‌ای از خود نشان دهند. آنها با چالش‌های مشابهی مواجه شده و از به‌کارگیری ابزارها و تکنیک‌های یکسان منفعت میبرند:
داشبوردها: زمانی که موفقیت به بخش‌های متفاوت و افراد مختلفی بستگی داشته باشد، داشتن دیدگاه واضح از وضعیت‌ها و پیشرفت کار حیاتی است. هر مدیر برنامه و پروژه باید داشبوردی داشته باشد که یک نگاه کلی به آنها نشان دهد که دقیقاً چه کسی در حال کار کردن است و چه کاری انجام میدهد. در حالت ایده‌آل، این داشبورد هم یک نگاه کلی روی تمام کارها را فراهم میکند و همچنین در صورت لزوم امکان بررسی تمامی جزئیات را هم فراهم میکند.
الگوها: بسیاری از برنامه‌ها دارای پروژه‌های یکسانی هستند. مثلاً هر پروژه‌ی بازاریابی در برگیرنده‌ی یک کمپین تبلیغاتی است. مدیران پروژه و برنامه به جای اختراع دوباره‌ی چرخ باید کارشان را الگوبرداری کنند که باعث به حداقل رساندن نیاز به شروع اقدامات جدید میشود و به تکرار یک موفقیت نیز کمک میکند.
دیدگاه‌های کاری منعطف: همه به یک روش کار نمیکنند. شغل مدیران پروژه و برنامه زمانی بسیار سهل است که آنها سبک کاری خاص خودشان را به دیگران تحمیل نکنند. مهم است که مدیران قادر به مشاهده‌ی برنامه یا پروژه‌ی مجزایی از زوایایی مختلف باشند.
همکاری درون زمینه‌ای: ردگیری همه‌ی دارایی‌ها، به روز رسانی و تقاضا ممکن است مشکل باشد. جستجو درون ایمیل‌ها و صفحات کاری برای پیدا کردن جزئیات مرتبط باعث تلف کردن وقت مدیران پروژه و برنامه میشود. حفظ همه‌ی ارتباطات پروژه و برنامه در یک موضوع واحد و با مراجعه‌ی آسان میتواند بسیار کمک‌کننده باشد.
آیا این ویژگی‌ها جالب و باارزش به نظر میرسند؟ آیا به ابزاری برای کمک به سازمان‌دهی و مدیریت برنامه‌ها و پروژه‌هایتان نیاز دارید؟ روی لینک زیر کلیک کنید و درباره‌ی همتیک بیشتر بدانید… .
نرم‌افزار مدیریت پروژه و کارهای همتیک
منبع: سایت wrike.com
ثبت نظر